Brillen en een caleidoscoop

'Weten jullie wat hier allemaal in zit?" vroeg priester Monica in de -van binnen- erg goed in de verf gestoken gepleisterde kerk van Råda op donderdagochtend de twaalfde juni, bij de afsluiting van de laatste schooldag van het schooljaar 2007-2008, terwijl ze een ongebleekt katoenen tas tevoorschijn haalde.

De kinderen tegen wie ze sprak waren in een rij -in hun handen een kleine zweedse vlag, voorop iemand met een grote zweedse vlag- van de school naar de kerk gelopen [vijfhonderd meter ongeveer] en zaten nu op de eerste banken om om de beurt bij te dragen aan de jaarafsluiting waarin verschillende gebruiken [met de vlaggen lopen, zingen, in de kerk zijn] zoals die al decennia, of eeuwen, of nog niet zó lang, maar toch best lang.

Zoals die lang geleden zijn overgeleverd of opgeschreven op opgetekend, ten uitvoer te brengen.

De voorste kerkbanken zijn inmiddels bezet met schuivende en om zich heen -waar-zitten-zij-die-ik-ken-kijkende kinderen, een aantal andere banken met stukken familie, mensen die de kinderen kennen en een Martijn.

In het uur dat volgde haalde Monica verschillende voorwerpen uit de tas aan de hand waarvan ze vertelde over het afgelopen schooljaar en de aankomende -negenwekendurende- zomervakantie.

Haar verhalen werden afgewisseld met het zingen van muziek uit het liedboek dat we bij de ingang kregen -nummer 199 en 200- over de zomer, waarin het geloof in de natuur en het geloof in een god worden gecombineerd.

'Een bril. Waar is deze bril voor?'
'Voor de vakantie!' riepen de kinderen.
Inderdaad, een zonnebril, om wel van de zon te genieten, maar ook alles nog te kunnen zien zonder je ogen dicht te knijpen.

Er kwam een volgende bril uit de tas tevoorschijn. Een bril met de kleur van Villa-Achterwerk-glacékoeken. Een bril om 'juist een oogje dicht te knijpen'; die je in de auto op weg naar je vakantiebestemming op kunt doen als je al de hele tijd naast je broer of zus zit, of voor als pappa en mamma de weg en de kaart niet meer met elkaar zien overeenkomen.

Vervolgens haalde een kleine zilveren koker uit de tas en keek erdoor naar het zonlicht dat stralend door de glas-in-loodramen scheen. 'Waa, wat mooi zeg, ik zie allemaal figuren! Ik word er vrolijk van!'
'Willen jullie ook kijken?' Ze gaf de caleidoscoop aan een kind, 'Geef maar door als je gekeken hebt, kijk zo kun je het zien.' De spanningsboog van de kinderen was opniew gespannen en Monika pakte haar tas er weer bij, die ze op een tafel naast een grote kandelaar had gezet.

'Oh' zei ze bij de volgende bril. 'Deze heeft niet iedereen nodig. Maar ik wel, anders kon ik gisteren niet zien wat ik allemaal opschreef voor vandaag.'
[er zijn meer mensen die de avond van tevoren -voor een bijzondere les, een presentatie, een nieuw thema- de allerbeste ideeën krijgen!]

'En dit is handig voor de kinderen' ze haalde een zwart stoffen brilletje met een bolsjewiekje om hem om je hoofd te doen tevoorschijn waarmee je je ogen lichtdicht kunt verpakken. 'Want het wordt 's nachts niet zo donker, [een week na de eerste dag van de zomervakantie wordt midsommar, de kortste nacht gevierd] en als ouders deze hun kinderen omdoen denken ze dat het nacht is en gaan ze slapen. En 's ochtends kunnen die ouders hem omdoen als ze nog iets langer willen slapen omdat de kinderen al heel uitgerust wakker zijn geworden.

Er was nog één bril -een bril die je opzet en waarmee je in een fantasiewereld terechtkomt-! Want als je je verveelt, of als je iets helemaal niet leuk vindt, kun je die bril opzetten en zien wát je maar wilt!


'Zoals de zon, en daar gaat ook het laatste lied over dat we samen zingen.' Na een lied over de lange dagen en korte nachten en het warme licht van de zon werd de rozenceremonie gehouden. Een handvol rozen was apart gehouden en samen met wat groen tot een bos gebonden. Deze werd overhandigd aan een leerkracht die vandaag niet alleen afscheid nam voor de vakantie, maar die na decennia lang onderwijzen nu tijd gaat maken voor andere dingen.
Bij de laatste schooldag traditie hoort dat als de mensen en kinderen terug naar huis gaan, daar slagroomtaart met aarbeien gegeten wordt.

Kasper mocht zelf kiezen wat voor taart hij wilde. Op de terugweg van de kerk naar Björns vertelde hij zijn Taarten-van-Abel-idee: bananen, smarties en chocoladesaus waren belangrijke ingrediënten.

Thuis aangekomen hebben we de roos water en een vaas gegeven, taartingrediënten bij de Ica gekocht en koffie gezet, en heeft Kasper samen met Janjaap een taart gekleid.

In het achterste ontbijtzaalgedeelte, waar verschillende stijlen Sonja Wentzel - de schilderes die tijdens de kunstrunda Kunstronde begin mei in Björns heeft geëxposeerd - en waar het deurtje waarachter zich een stoppenkast schuilhoudt nog steeds niet wil sluiten omdat het behang op het deurtje de deur te dik maakt om te sluiten hebben we even later de kleurige Laatste-Råda-Schooldag-2007-2008-taart gegeten.